De Eikenprocessierups. Vragen en antwoorden.

Ook in Nijmegen heeft de processierups voet aan wal gekregen. Of beter gezegd: de eikenboom in gekropen..
In De Gelderlander is op 6 juli 2019 een artikel met 24 vragen en antwoorden gepubliceerd.
Omdat het waardevolle informatie bevat heb ik het hier samengevat. Voor de volledige tekst raad ik je aan om het hele artikel te lezen.

Verder kun je op deze website kijken: Processierups.NU (dus niet .NL).

Wat is een eikenprocessierups eigenlijk?
De larve van een nachtvlinder die in de periode eind juli-begin september eitjes in de toppen van eikenbomen leggen.
Die eitjes komen in in april-begin mei uit.
De diertjes heten zo omdat ze in een polonaise de eik in klimmen.

Sinds wanneer komt die rups in NL voor?
Rond 1877 (!) was er een plaag rond Nijmegen. Sinds 1988 opnieuw in Eindhoven.
Er is geen verklaring waarom de rups ooit verdwenen is.

Hoe verspreidt de rups zich?
De vlinders kunnen tot 20 kilometer ver weg vliegen.

Waarom zijn het er in 2019 meer dan vorig jaar?
Vermoedelijk door de warme zomer van 2018.

Zijn er nog meer van die harige rupsen?
Ja, de dennenprocessierups (nog niet in NL) en de bastaardsatijnrups (in de duinen).

Komt de rups alleen in inlandse eiken voor?
Nee, als ze honger hebben ook beuken, berken en Amerikaanse eiken. En zelfs in andere bomen en struiken.

Waarom kruipen ze soms naar beneden?
Dan zijn ze op zoek naar voedsel en verkoeling.

Waarom hebben we er last van?
Ze hebben meer dan 600.000 brandharen. Per rups...
Die haren gaan door kleren heen en haken zich in je huid vast. Of in je ogen en luchtwegen.
Breekt de haar, dan komt er een eiwit vrij.
De haren zijn helaas 8 jaar houdbaar.

Welke klachten kun je krijgen?
Rode bulten die te vergelijken zijn met muggenbulten.
Door zweten of krabben kunnen ze zich verder over je lichaam verspreiden.
In de ogen kun de ogen opzwellen, jeuken en rood worden.
Bij inademing is ontsteking van neus, keel en luchtpijp mogelijk.
Koorts en duizeligheid zijn mogelijk.
Bij ernstige klachten: naar de huisarts!

Moet je de rups aanraken om die brandharen op je te krijgen?
Nee, de haren kunnen tot 100 meter ver zweven en op je terecht komen.

Hebben veel mensen last van de rups.
Ja, waaronder ik.
Geen aantallen bekend.

Zijn er mensen die er geen last van hebben?
Ja, blijkbaar is de een er gevoeliger voor dan de ander.

Wat werkt tegen de huidirritaties?
Speciale zalfjes die je bij de apotheek kunt krijgen.
Aambeienzalf en hooikoortspillen (lijkt me niet iets waar je zelf mee moet experimenteren...).
Mentholgel.
Aftersun met aloë vera.
Tea tree zou kunnen.
Mogelijk verwarmen van de huid met een föhn (pas op met verbranden).

Wat moet je niet doen als je ze in de tuin hebt?
Wegbranden met een verfbrander. Niet heet genoeg.
Opzuigen met de stofzuiger, de haartjes worden er achter uit geblazen.

Hebben dieren er last van?
Meestal niet vanwege de vacht. Wel als ze de haren in de bek krijgen, dan bloedingen en blaren.

Zijn de rupsen nuttig?
Ja, als voedsel voor koolmezen en vleermuizen (die eten de vlinders).
Verder voor loopkevers, sluipwespen, sluipvliegen en lieveheersbeestjes met twee stippen op de rug.

Kun je voorkomen dat je brandharen op je huid krijgt?
Kleding dragen waar de haartjes niet doorheen kunnen.
Heb je er toch last van: kleding op 60 graden wassen.
Plakband over de geïrriteerde plek en de haartjes er zo af trekken.

Kun je zelf van die beesten afkomen?
Weinig kans. Je hebt beschermde kleding, professionele apparatuur en een hoogwerker nodig.
Mogelijk helpt bespuiten met haarlak.
Samengevat: professioneel wegzuigen en wegbranden.

Is de plaag te bestrijden?
Ja, door vroeg in het jaar de eiken met de rupsen te bespuiten.
Of er natuurlijke vijanden op los te laten.

Wat doet de overheid.
Zet een kennisplatform op. Stimuleert onderzoek. Plaats vlindervallen. Bestrijdt.

Kun je groenten onder een "processie-eik" eten.
Advies: niet doen. Alhoewel goed wassen zou moeten helpen.

Als de rups een vlinder wordt, zijn we er dan vanaf?
Meestal neemt de overlast eind juli af. Maar de nesten blijven...